Opa Bendien - Marxplaats

Mijn grootvader, Her Bendien sr. was de uitvinder van Pokon, het plantenvoedsel. Behalve dat hij uitvinder en fabrikant was, was hij ook een leven lang geïnteresseerd in fotografie. Hij was er vroeg bij, als amateur met een fotocamera.

De afgelopen jaren heb ik twee verzamelingen met oude negatieven aangetroffen. Eentje daarvan bestond uit zeer oude glasnegatieven. Ik schat de eerste foto uit die reeks op circa 1915.

De foto hieronder is opnieuw mijn oma Everdien Bendien, in 1917. Ze was toen 17 of 18 jaar oud. Mijn inschatting is dat ze een nachthemd draagt. Ype Koopmans is het daar niet mee eens, volgens hem is het een zomerjurk. "Er zijn ook foto’s van (onder anderen) Fie en Lientje in zulke jurken, veelal met een hoedje met witte linten," schrijft hij in 2023.

Mijn oma werd verliefd op deze knapperd, Hermanus Pieter (HP of Her) Bendien, hier gefotografeerd in 1917 of 1918.

Dit is de officiële verlovingsfoto uit 1919, van het verliefde koppel. Hieronder nog meer waarop ze samen verliefd poseren. Op het landweggetje is vermoedelijk ook rond 1919, die andere zal een paar jaar later zijn.

Een schitterende plaat, van rond 1918 vermoed ik, gemaakt op kantoor, met op de achtergrond een kaart van Nederland. En een apparaat dat waarschijnlijk een vroeg soort typemachine was.

Via een oproep op Facebook ben ik gewezen op een publicatie van De Omroeper van oktober 1994, met daarin een artikel van J.G Kroonenburg over Naardense kwekerijen. Over deze foto schrijft hij dat het de broers H.P. en C.F. Bendien zijn, die in 1916 met personeel en kwekerijproducten in de zanderijsloot op hun kwekerij zijn.

Oma Everdien in het kantoortje van de kwekerij op de Thierensweg, waar later het huis is gekomen in 1918 of 1919.

En dan twee foto's van kwekerijen, eerst de boomkwekerij van Her Bendien sr in Naarden. En dan de kwekerij Van Dorsser waar Everdien op de rozenkwekerij gewerkt heeft in 1917.

Her en Everdien Bendien aan het werk. De foto is geposeerd, er bestaan twee versies van, waarbij de accessoires, zoals de bloemen en het Pokonmannetje verplaatst zijn, maar de personen dezelfde pose aannemen. Ik denk circa 1925.

Vermoedelijk een buitenlandse zakenpartner van Her Bendien. De meiden op hun paasbest uitgedost, hebben er overduidelijk niet zo veel zin in.

Bij de Pokonfabriek aan de Thierensweg in Naarden. Ik vermoed rond 1960, gelet op de auto's. Volgens mij hield mijn opa wel van grote auto's.

HP Bendien sr was trots op zijn bedrijf en op zijn personeel, de ene foto is kennelijk een feestje, De tweede foto een trotse groepsfoto van het personeel tijdens een verbouwing.

Dit is een indrukwekkende foto. Mei 1945 in Naarden. Een bijzondere foto, eigenlijk is hij gewoon mislukt, want onscherp. Maar er is één persoon wel scherp, de dame links op de foto. Is dat mijn oma? Wat opvalt is het klapstoeltje dat ze draagt. Had ze lang zitten wachten?

Het huis aan de Thierensweg in Naarden, hier in aanbouw. Het huis heeft verschillende nummers gehad, 2, 26 en 30. Het werd het thuis van een vrolijke schare kinderen. Nou ja, vrolijk, daarover later meer. Maar in ieder geval trotse ouders zoals je hieronder ziet. Dan de drie oudste kinderen van mijn grootouders. Dit zijn dus mijn ooms en tantes, te weten Hermanus Pieter jr, Everdina Maria en Lientje in de erker. Dit moet 1923 zijn geweest. Op de daarop volgende foto volgens mij een trotse oma. Volgens één van de kleinkinderen van Bendien, zou het kind dat op schoot zit mijn neef Bart kunnen zijn. Hij verdronk tragisch op jonge leeftijd.

Dit is Jansje Alida ten Herkel-van Steenderen (zus van Everdien Bendien) met zoontje Jantje in de Hollandsche Rading bij het huis De Houten Steen. Waarschijnlijk 1916.

En daarna een foto van Arie IJzerman, met zijn echtgenote Fie Bendien, hun dochters Hans en Marja, en een onbekende vrouw met kind. Aan zee in rond 1923.

Van deze muur heb ik meerdere negatieven gevonden. Dat is opmerkelijk, want meestal werd er per onderwerp maar één, of hooguit twee foto gemaakt. De krans om deze twee mensen is dus een bijzondere gelegenheid. Ype Koopmans zegt over deze foto: "De foto van de muur met foto’s en tekeningen van Jacob is gemaakt ter gelegenheid van het huwelijk van Frits en Bennie in de Verenigde Staten. Frits kon als dienstweigeraar tijdens de Eerste Wereldoorlog het land niet in. Later is hij er toch nog eens geweest."

Bij deze foto van het huis met de kippen, tast ik volkomen in het duister. Ik gok voor 1940, en waar het is? Geen idee. Wie helpt?

Vervolgens een schattig nichtje van mijn oma. Maar wie het is...

En daarna een foto waar ik ook niets van weet, geen flauw benul wie dit zijn, maar het is een schitterende foto, die hele verhalen vertelt. Hoe heeft de man op de achtergrond zijn been gebroken? En welk boek leest het kind? En het jaar? Geen idee! Update: volgens een nicht, is dit mijn neef Gerlag Jan van Gendt, circa 1950 - 1955. Nu de man met het gebroken been nog.